Aytən İsmayılzadə: “6 aydan sonra uşağa hər şey verilə bilməz”
“Uşağın bağırsaq sağlamlığı üçün qidanın düzgün başlanması önəmlidir”
Bir çox valideyni narahat edən məsələlərdən biri də körpənin əlavə qidaya keçdiyi zamandır.
Pediatr Günay Rəsulova bununla bağlı valideynlərə xəbərdarlıq edib.
Həkimin sözlərinə görə, uşaqların əlavə qidaya meyvə suyu ilə başlaması yanlışdır: "1 yaşa qədər uşaqlara meyvə suyu yox, meyvənin özünü vermək lazımdır. Meyvə suyu verdikdə daha sonra tərəvəzlər istəməyəcək, dad seçəcək. Həmdəki 1 yaşa qədər duz şəkər uşaqların damar endoperinə ziyandır”.
Pediatr Aytən İsmayılzadə də Sherg.az-a açıqlamasında əlavə qidaya keçid məsələsinin kifayət qədər vacib və çox əhəmiyyətli proses olduğunu deyib.
Həkimin sözlərinə görə, insan orqanizmi üçün mədə- bağırsaq sistemi özü vacib sistemdir:
“Xəstəliklərin səbəbində əsas iki faktor durur: biri qida, digəri isə stresdir. Stress bilməyən uşaq artıq qida ilə tanış olur və biz əgər bu qida məsələsinə necə gəldi yanaşsaq, artıq bağırsaq selikli qişasını zədələmiş oluruq və irəlidəki illərdə üzərinə stress də gəlincə, xəstəliklərə qapı açılır.
Ona görə də 6 aydan sonra "olar" deyib hər şey vermək olmaz. Dəfələrlə rastlaşdığımız hallar olub ki, düzgün başlanmayan əlavə qida keçidindən sonra uşaqlarda davamlı qəbizlik, ya ishal, allergik hallar görülüb. Əlavə qidaya keçid təkcə uşağın yeni dad ilə tanışlığı deyil, həm də immunitetin yeni qida peptidləri - zülalları ilə tanış olması deməkdir. Əsas məsələ də budur. Əgər biz uşağın dad tanışlığında ilk sırada şirin meyvə olmasın deyiriksə, immunitetin tanışlığında da inək südü zülalı, yumurta zülalı, buğda zülalı və s. kimi maddələrin ilk olmaması tövsiyə edilir. Və bütün bu tanışlıqlar nə qədər gec olarsa, öz vaxtında olarsa, daha yaxşı olar. Üzərində 4 aydan yazılan sıyıqlar (kaşalar) niyə satışda var bəs?" deyə soruşa bilərsiniz. Onlar öz qazancını düşünür və təklif etdikləri adətən südsüz və qlütensiz olur deyə çox narahat olmurlar. Yəni qaydanı çox pozmuruq deyirlər. Bizə görə isə qaydalar 4 aydan verilən əlavə qida nə olsa belə, o zaman pozulur.
Uşağa əlavə qida verilərkən tələsmək olmaz. Şirin meyvələrlə başlamaq, ev yeməklərini dadızdırmaq və meyvə şirələri vermək məsləhət deyil. Qidanın növlərini və miqdarını birdən-birə çoxaltmaq, qısa zamanda əlavə qidanı artırıb əsas qidanı azaltmaq düzgün deyil. Əgər hansısa qida uşağın yanağında səpki yaradırsa, bu, həmin qidanın bağırsaqlara da mənfi təsir etdiyini göstərə bilər. Belə davam edildikdə gələcəkdə daha ciddi problemlər yarana bilər.
“Uşaq mütləq filan ayda filan qidanı yeməlidir” deyə bir qayda da yoxdur. Hər bir uşağın orqanizmi fərqlidir. Ət və bulyon verməyə də tələsmək lazım deyil, çünki heyvani zülalların həzmi nisbətən çətin olur və uşaqda narahatlıq yarada bilər”.